Thursday, September 16, 2010

«ԺԲ» ՅԱՐՈՒԹԻՒՆ ԱՐՔ. ՊԱԼԱԹԵՑԻ «1705-1752»

Ծնած է Պոլիս մօտաւորապէս 1705ին և վախճանած անդ 15 Դեկտ. 1752ին, Երեքշաբթի օր ժամը 10ին, ինչպէս որ արձանագրուած է Պալըգլըի գերեզմանատան իր տապանաքարին վրայ, որ մեր կողմէ երեւան հանուած է 1950ական թուականներուն:
Աբեղայ ձեռնադրուած է 1726 տարւոյ աշնան: 1730ին արդէն վարդապետ, պատրիարքական փոխանորդ և Պալաթու Ս. Հրեշտակապետ եկեղեցւոյ քարոզիչ էր («Երեքդարեան պատմութիւն Պալաթու Ս. Հրեշտակապետ եկեղեցւոյ», էջ՝ 90 և 347): 1733ին ալ եպիսկոպոս ըլլալով յիշուած է Նոր Ջուղայի թիւ 51 ձեռագիրը եղող «Բանք ոսկիականք»ի յիշատակարանին մէջ: Իսկ 1738ին ալ արքեպիսկոպոս ըլլալով յիշուած է («Պատմութիւն Մայր Եկեղեցւոյ», էջ՝ 58-59): 1741ին, Կոլոտի մահէն ետք, Նալեանի օրով ալ պատրիարքական փոխանորդ եղած է: Իսկ երրորդ անգամ՝ Մինաս Ակնեցիի ընտրութենէն ետք, 8 Ապրիլ 1749ին, պետական վաւերացումով պատրիարքական փոխանորդ եղած է («Ազգապատում» գլ. 2029), որովհետեւ Մինաս Ակնեցին այդ միջոցին Էրզուրում գտնուելով, անմիջապէս չէ կարողացած գահակալել:
Յարութիւն Արք. ծանօթ է նաեւ իբր մեկենաս՝ տպագիր ու ձեռագիր մատեաններու, որոնց միջեւ կ'արժէ յիշել մանաւանդ 1745ին Գաբրիէլ Դպիր Բարսեղեանի տպարանէն լոյս տեսած «Մեկնութիւն Նարեկի» ստուարածաւալ հատորը:
Ան թողած է նաեւ քանի մը կրօնական տաղեր, որոնք լոյս տեսած են 1734ին տպագրուած տաղարանին մէջ:
Ունեցած է երկու աշակերտներ, որոնցմէ առաջինն է Յովհաննէս եպսկ. Պալաթեցին (+ 1750), իսկ երկրորդը՝ Եւդոկիացի Սարգիս Աւագ Սարկաւագ (1720-1800): Առաջինը թաղուած է Էտիրնէգաբու, իսկ երկրորդը՝ Բանկալթը:
Յարութիւն Արք. Պալաթեցի իր բարեհամբոյր բնաւորութեան պատճառաւ «հեզահոգի» յորջորջուած է: Իսկ տապանագիրը զինքը կը նմանցնէ տատրակի: