Խօսակցութիւնը հաղորդակցութիւն է: Խօսակցութիւնը իրար հասկնալու միջոց է: Ամէն անձ ազատ է իր փափաքած լեզուով խօսելու, դիմացինին հետ հաղորդակցելու: Պայմանաւ որ դիմացինն ալ այդ լեզուն գիտնայ և հասկնայ:
Մեր լեզուն հայերէնն է, որ չորս - հինգ հազար տարիներու տեւողութեան խօսուած ու մինջեւ մեր օրերը հասած է: Մեր ալ պարտականութիւնը, սուրբ պարտականութիւնը, այդ լեզուն յաջորդ սերունդներուն փոխանցել, անոր շարունակութիւնը, գոյատեւումը ապահովել է:
Անշուշտ չենք պարտադրեր և ոչ ոք կրնայ պարտադրել որ ամէն անձ անպայման հայերէն խօսի, բայց ցանկալի է որ, երբ կարելի է հայերէն խօսիլ, խօսինք հայերէն: Հայերէնի գոյատեւումը մեզի համար հացի չափ, օդի չափ կարեւոր է: Որովհետեւ հայերէնով է որ մենք ուրիշներէն կը զանազանուինք:
Ոմանք պայմաններու բերումով, չեն կրցած հայերէն սորվիլ: Իրենց պատճառները յարգելի են: Հայերէն չգիտցող և հայերէն չխօսող մը որպէս պատճառաբանութիւն «Ես հայերէն չեմ սիրեր, այդ պատճառով ալ չեմ խօսիր» պէտք չէ ըսէ: Երբ բանի մը տէր չենք, ի՞նչպէս կրնանք վճռել, թէ ատիկա կը սիրենք կամ չենք սիրեր:
Հայերէն գիտնալով հանդերձ, հայերէն չխօսող անձ մըն ալ «Ես հայերէնը չեմ սիրեր, այդ պատճառով ալ չեմ խօսիր» պէտք չէ ըսէ: Ասիկա տրամաբանական պատճառաբանութիւն մը չէ: Հայերէնը մեր մայրենի լեզուն է, մօր կաթով մեզի եկած է: Մօր կաթով եկածը ի՞նչպէս չի սիրուիր:
«Անգլերէնը չեմ սիրեր, ֆրանսերէնը չեմ սիրեր, գերմաներէնը չեմ սիրեր, այդ պատճառով ալ չեմ խօսիր» կարելի է ըսել, որովհետեւ անոնք օտար լեզուներ են և մենք հայերս իրարու հետ այդ լեզուներով խօսելու պարտաւորութիւնը չունինք: Բայց և այնպէս իւրաքանչիւր լեզու մեր առջեւ նոր հորիզոններ կը բանայ:
Հայերէնը պէտք է սիրենք: Ան մերն է: Մեր սեփականութիւնն է:
Շուշան Գորտոնճիեան
15-Ապրիլ-2009 Չորեքշաբթի
Իսթանպուլ
